Por. Kazimierz Żebrowski ps.”Bąk” – jeden z najtwardszych Polaków.

We wspomnieniach bliskich i sąsiadów Kazimierz Żebrowski dał się zapamiętać jako człowiek inteligentny i dobrze ułożony. Ceniono go jako doskonałego rolnika. Budził powszechny szacunek okolicznych mieszkańców, co było m.in. powodem, dla którego mieszkańcy gminy Szczepankowo wybrali go prezesem koła Akcji Katolickiej, będącej w rzeczywistości kontynuacją zdelegalizowanego przez piłsudczyków Obozu Wielkiej Polski. Był on także aktywny […]

Ppłk Władysław Żwański ps. “Błękit”

Władysław Żwański urodził się 9 lipca 1898 roku w majątku Widziszki koło Wiłkomierza na Litwie Kowieńskiej (ówczesna gubernia kowieńska), w rodzinie szlacheckiej, herbu Rawicz. Był synem Jana i Joanny z Juszkiewiczów, jego rodzice byli posiadaczami „niedużej własności rolnej”. W 1908 roku rozpoczął naukę w prywatnym gimnazjum w Wiłkomierzu, następnie kontynuował ją w II Szkole Realnej […]

Por. Henryk Jastrzębski “Zbych”. Przerwana gra.

Porucznik Henryk Jastrzębski – „Zbych”, „Bohun”, „Wyrwa”, podjął grę wywiadowczo dezinformacyjną z resortem bezpieczeństwa.  Jest to jeden z najciekawszych i jednocześnie mało znanych epizodów w historii podziemia NZW w Okręgu Białostockim w II połowie 1947 i w początkowych miesiącach roku następnego. Do dnia dzisiejszego nie znamy wszystkich szczegółów tej historii…

Oddział por. Henryka Jastrzębskiego ps. “Zbych”, “Bohun”, “Wyrwa”.

W marcu 1945 roku nastąpiło połączenie Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW – formacja scalona jeszcze w 1942 roku z Armią Krajową) z Narodowymi Siłami Zbrojnymi (NSZ) w jedną całość pod nazwą Narodowe Zjednoczenie Wojskowe (NZW). Okręgowi białostockiemu nadano kryptonim „Chrobry”. Okręg składał się z 9 komend powiatowych, a jedną z nich była Komenda Powiatu Łomża którą […]

Bodaki 17 maja 1945 r.

Wiosna i lato 1945 roku na Białostocczyźnie, to czas wzmożonej walki pomiędzy polskim podziemiem niepodległościowym a komunistycznym aparatem represji. Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego był jeszcze zbyt słaby, aby samodzielnie przeprowadzać operacje militarne, dlatego też praktycznie wszystkie akcje przeciwpartyzanckie realizowały wówczas Wojska Wewnętrzne NKWD. Szczególne nasilenie działań z ich udziałem miało miejsce w powiecie bielskim, na terenie […]

Białorusini a podziemie niepodległościowe na Białostocczyźnie.

Zajęcie Białostocczyzny przez Armię Czerwoną w drugiej połowie 1944 r. nie przyniosło wyczekiwanej przez jej mieszkańców wolności. Sowieci przystąpili do budowania systemu komunistycznego w Polsce. Ludność zamieszkująca Białostocczyznę w większości przyjęła postawę zdecydowanie antysowiecką. Istniała jednak grupa obywateli polskich, która z przyczyn koniunkturalnych lub ideologicznych, włączyła się w dzieło budowy komunizmu w Polsce. Pewna część […]

Szkic o niezłomności. Por. Tadeusz Narkiewicz ps. “Ciemny”.

Gdy zginął porucznik „Ciemny” do ukończenia przez niego 21 lat zabrakło dokładnie trzech miesięcy. W chwili śmierci był Komendantem Powiatu o kryptonimie „Podhale” (powiat łomżyński) i Powiatu „Mazur” (powiat Wysokie Mazowieckie) Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Był postacią młodą a jednocześnie bardzo doświadczoną i dojrzałą nie tylko w pracy konspiracyjnej i walce partyzanckiej.

Z mroków zapomnienia. Komendant “Orlicz”

Jan Turowski, który w nielicznych biogramach i krótkich notatkach biograficznych często występował jako Władysław Kornelewski urodził się 21 stycznia 1922 roku w Zdunach (gm. Dzierzno) w ówczesnym województwie pomorskim. Nazwiska „Władysław Kornelewski” używał w trakcie kilkuletniej działalności konspiracyjnej i pod tymi personaliami został aresztowany przez UB oraz po szybkim procesie stracony.

Bitwa w Czerwonym Borze

Tekst ten jest próbą usystematyzowania przebiegu Bitwy w Czerwonym Borze na bazie dostępnych źródeł oraz wspomnień bezpośrednich uczestników i ich przełożonych, którymi zdążyli podzielić się za życia. Ma na celu także przywrócenie pamięci o kpt. Antonim Kozłowskim ps. „Biały”, komendancie Obwodu „A” Okręgu XIII (białostockiego) Narodowych Sił Zbrojnych i jego spektakularnych dokonaniach, o których przez […]